Lini alizaliwa Fatima Zahra?

Mkanganyiko wa wazi juu ya tarehe ya kuzaliwa Fatima ni jambo la kustajaabisha sana. Miongoni mwa kauli ni baadhi ya wanazuoni wanasema alizaliwa miaka mitano (5) baada ya kuanza kushuka Wahy, wakati wengine wanasema kuwa alizaliwa miaka Miwili au Mitatu kabla ya hapo, na bado wapo wale wanaosema alizaliwa miaka mitano (5) kabla ya kuanza kushuka Wahyi. Ni vema ifahamike hapa kuwa kauli ya kwanza imesimuliwa kutoka kwa Maimamu wa Ahlulbayt (a), kundi la wanazuoni wa kisunni pia wanaunga mkono mtizamo huu. Kwa upande wa pili ni wanazuoni wa kisunni na wapokezi wao wa hadithi pekee yao ndio wenye kuleta kauli hiyo ya pili.

Zifuatazo ni hadithi zilizopokewa kuelezeaHistoria fupi ya Maisha ya Bi Fatma tarehe aliyozaliwa Fatima Zahra:

1. AlKafi (Kulayni):

   Alizaliwa miaka mitano (5) baada ya (kuanza) Utume, na miaka mitatu (3) safari ya Miraj (Kuelekea Mbinguni). Wakati mtume akifariki, Fatima alikuwa na umri wa Miaka kumi na nane (18)…”

2. Al-Manaqib (Ibn Shahr Ashub):

   Alizaliwa miaka mitano (5) baada ya (kuanza) utume, na miaka mitatu (3) safari ya Miraj (Kuelekea Mbinguni). Tarehe hiyo ni 20 ya Mwezi wa Jamadi Thani. Aliishi Miaka Minane (8) Makka pamoja na baba yake, na kisha akahama (Hijra)

3. Al-Bihar: Imam Baqir (A) anasema:

   “Fatima Mtoto wa Muhammad alizaliwa miaka mitano (5) baada ya (kuanza) kushuka Wahyi kwa Mtume wa Mwenyezi Mungu. Alifariki akiwa na umri wa Miaka kumi na nane (18) na Siku Sabini na Tano (75).”

4. Rawdhat al-Waedin:

   “Fatima alizaliwa miaka mitano (5) baada ya (kuanza) kushuka Wahyi kwa Mtume wa Mwenyezi Mungu….”

5. Iqbal al-Aamal:

   Sheikh Mufeed katika kitabu chake Hadaiq Ar-Ryadh, anasema: “Tarehe 20 Mwezi wa Jamadi Thani ndio siku ya Kuzaliwa Fatima Zahra wakati wa Mwaka wa pili baada (Wahy wa kwanza) kushuka.”

6. Misbah al-Kaf’ami:

   “Japo imeshasemwa kuwa alizaliwa Miaka mitano (5) baada (Wahyi wa kwanza) kushuka, (Fatima) alizaliwa siku ya Ijumaa Tarehe 20 Jamadi Thani, miaka Miwili baada ya kushuka wahyi”

7. Misbahain:

   “Ijumaa ya Tarehe 20 Jumadi Thani, Miaka miwili (2) baada ya kuanza kushuka Wahy, alizaliwa Fatima, kama ilivyosimuliwa na baadhi riwaya. Imesimuliwa katika riwaya  kuwa alizaliwa miaka mitano baada ya kuanza kushuka Wahyi. Masunni wanasimulia kuwa alizaliwa miaka mitano kabla ya kuanza kushuka Wahyi”

8. Dala’el al-Imamah,

   kwa mapokezi kutoka kwa Imam Sadiq (A.S.): Fatima alizaliwa Tarehe 20 Jamadi Thani, Miaka 45 baada ya kuzaliwa Mtume…n.k.”¹

Maelezo hayo hapo juu ni baadhi ya sehemu za riwaya zilizopokewa kutoka kwa Maimamu wa Ahlulbayt (a) na wanawazuoni wakongwe wa Kishia (Mwenyezi Mungu azihifadhi roho zao) zikianisha wazi kuwa kuzaliwa Fatima Zahraa kulitokea baada ya Kuanza kushuka Wahyi. Kinyume na riwaya hizi, Wanazuoni wa Kisuni wamesimulia yafuatayo;’

1. Ma’refat As-Sahabah cha  Abu Nu’eym:

   “Fatima alikuwa mdogo katika watoto wa kike wa Mtume. Alizaliwa  wakati Makurayshi wakijenga Kaaba.”

2. Maqatil At-Talibin cha Abu al-Faraj al-Isfahani:

   “Uzao wa Fatima ulitokea kabla ya Wahy kuanza kushiuka, wakati ambapo Makurayshi walikuwa wakijenga Alkaaba”

3. Ibn al-Athir katika kitabu al-Muhktar Fi Manaqib al-Akhiar.

4. Tabari katika kitabu Dhakhaer al-Uqbi.

5. Suyuti katika kitabu Ath-Thughour al-Basimah.

Huwenda utafiti zaidi ukifanywa utathibitisha kuwa Masunni pia wanao mtazamo huu huu karibu katika vitabu vyao vyote.

Baada ya kuchunguza riwaya hizo hapo juu na tukiwa na mtizamo kuwa ni kweli kuwa Sio safari ya Miraj wala Kuanza kwa wahyi kulitokea kabla ya Utume, itabainika wazi basi kuwa uzao wa Bi Fatima Zahraa ulitokea baada ya kupewa utume. Hivyo basi ni wazi riwaya, zinazodai kuwa alizaliwa Miaka Mitano kabla ya kuanza wahyi wa kwanza ni riwaya dhaifu na zenye mapungufu.

Kunazo sababu mbili zilizowapelekea kutengenezwa riwaya dhaifu kwa tukio hilo: Mosi kupinga hadithi ya mtume inayosimulia tukio la chakula cha peponi na kuwa Fatima ni zao la mbegu (Manii) yaliotengenezwa baada ya mtume kula tunda la tufa (apple) lililotoka peponi.

Sababu ya pili ni kuthibitisha kuwa Fatima Zahra hakuwa mwenye mvuto kiasi kwamba alikawia mpaka kufikia miaka kumi na nane bila kupata Mchumba wa kumuoa.

(Mwengi tutayaweka wazi kwenye nukta hii pindi tutakapokuwa tukielezea ndoa ya Bi Fatima.)

Hata hivyo, Tabari katika kitabu chake cha Dhakhaer al-Uqbi, Asfuri Shafe’i katika kitabu cha Nuzhat al-Majalis na Qanduzi katika kitabu cha Yanabea al-Mawaddah wamesimulia kuwa Bi Khadija (A.S.) anasema:

“…Kisha, pindi (Fatima) uzao wake ulipokaribia, niliwaita wakunga wa kikurayshi kuja kunisaidia na walikataa kwasababu Mtume wa Mwenyezi Mungu (saw). Wakati wa kumzaa, wanawake wane (4) ambao uzuri wao na kung’aa kwao hauelezeki waliingia katika nyumba’

Mmoja wao akasema: 

“Mimi ni mama yako Hawaa”

Wapili akasema: 

“Mimi ni Ummi Kulthum, Dada yake mtume Mussa”

Watatu akasema:

“Mimi ni Mariam, na tumekuja kukusaidia”:
Hii hapa ni riwaya nyingine japo kwa simulizi tofauti

Pindi Khadija alipokaribia sana kujifungua, Aliwaomba wanawake wa Kikurayshi waje kumsaidia wakati wa kujifungu mwanawe. Walikataa na kusema: “Hatutakuja kukusaidia; kwasababu wewe umeolewa na Muhammad’
Wakati huo huo, wanawake wanne (4) wakaingia katika nyumba, uzuri wao na kung’aa kwao hauelezeki.

Mmoja wao akasema: 

“Mimi ni mama yako Hawaa”

Wapili akasema: 

`Mimi ni Asiya Bint Muzahim.’

Watatu akasema:

“Mimi ni Mariam, na tumekuja kukusaidia”:

Wanne akasema: 

Mimi ni Mariam Mtoto wa Imran (Mama yake Nabii issa). Tumekuja kukusaidia ujifungue kisha ndipo Fatima akazaliwa.

Wakati Fatima alipozaliwa na kugusa Ardhi, alikuwa katika umbile la kusujudu, na kidole akiwa amekinyanyua juu”

Zaidi ya hapo, Riwaya iliyosimuliwa kwa kina imeyajwa na Mufaddal Ibn Amr kwa mapokezi ya Imam Swadiq (a) katika Juzuu ya 1 ya kitabu cha Bihar cha Al-Majlisi
Kama nyongeza ya tulichosema kuhusiana na Uzao wa Fatima, Mwanachuoni Ibn Askaker katika kitabu cha At-Tarikh al-Kabir anasema:“Khadija aliwatoa mtoto wake wengine kwa wanawake wengine kwa ajili ya kuwanyonyesha lakini alipomzaa Fatima bi Khadija alimnyonyesha yeye mwenyewe.”

Riwaya hii pia imetajwa na Ibn Kathir katika Al-Bidayah wan-Nihayah.